LECZENIE BÓLU
1. Stosować skalę NRS (0-10 pkt. Gdzie 0- brak bólu, 10 – najgorszy ból)
w porównywalnych odstępach czasowych (np. co 1 h)
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ryc. Analogowa skala liczbowa do oceny nasilenia bólu.
2. Skuteczne leczenie p/bólowe – gdy ulga w bólu wynosi
co najmniej 50/% w stosunku do wartości wyjściowej.
3. Leczenie p/ bólowe w zależności od natężenia bólu
Nasilenie bólu
|
Leczenie
|
Uwagi
|
0-3
|
Analgetyki nieopioidowe np. niesteroidowe leki p/ zapalne, paracetamol, metamizol (pyralgina)
|
Metamizol – dodatkowe działanie spazmolityczne, minimalne ryzyko krwawienia do przewodu pokarmowego, małe ryzyko interakcji z innymi lekami.
Paracetamol i metamizol – nieskuteczne w bólu zapalnym.
Monoterapia paracetamolem - nie stosować w bólu trzewnym (ograniczona skuteczność).
|
4-6
|
Co najmniej słabe analgetyki opioidowe np. tramadol, dihydrocodeina
|
Nie stosować kodeiny – niekorzystny profil farmakokinetyczny.
Tramadol – nie łączyć z silnymi opioidami – morfiną, oksykodonem, fentanylem, buprenorfiną, tapentadolem (skojarzenia mogą pogorszyć kontrolę bólu).
Zalecane połączenia – tramadol + paracetamol, tramadol + deksketoprofen (Dexac, Ketesse, Skudexa).
|
7-10
|
Silne analgetyki opioidowe w wymiareczkowanych dawkach
|
Wybór indywidualizować.
Nie stosować jednoczasowo więcej niż jednego leku z grupy NLPZ – kojarzenie nie zwiększa działania p/zapalnego, 3,5-krotnie zwiększa ryzyko krwawienia do górnego odcinka przewodu pokarmowego, 6-krotnie zwiększa ryzyko wątroby, 7,7-krotnie zwiększa ryzyko uszkodzenia nerek.
Naproksen – dodatkowe działanie p/płytkowe – przy jednoczesnym stosowaniu kwasu acetylosalicylowego, pochodnych tienopirydyny – zwiększa ryzyko powikłań krwotocznych.
Diklofenak, aceklofenac – nie stosować u pacjentów po udarze, zawale, przy niewydolności serca i zaburzeniach krążenia obwodowego, nawet na krótko.
Nie obserwuje się niekorzystnych interakcji przy połaczeniach kwasu acetylosalicylowego + deksketoprofen i ketoprofen.
Małe ryzyko interakcji – nimesulid + pochodne tienopirydyny (klopidogrel)
|
NLPZ + selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) – zwiększa
się ryzyko powikłań krwotocznych, 3-krotnie zwiększa się ryzyko krwawienia
do górnego odcinka przewodu pokarmowego, 3,5-krotnie zwiększa się ryzyko krwawienia
wewnątrzmózgowego.
NLPZ + duloksetyna lub wenlafaksyna – ryzyko krwawienia podobne j/w.
(standardy leczenia bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego
z 2016 r. zakładają takie połączenie ale eskaluje ono ryzyko powikłań krwotocznych).
Każdy pacjent przyjmujący jednoczasowo NLPZ i SSRI lub SNRI (selektywne inhibitory
zwrotnego wychwytu noradrenaliny) powinien przyjmować IPP (inhibitory pompy protonowej):
pantoprazol, rabeprazol, dekslanzoprazol.
Nie zaleca się stosowania omeprazolu, esomeprazolu z lekami p/depresyjnymi.
Paracetamol + doustne antykoagulanty z gr antywitamin K – zwiększenie ryzyka krwawienia.
Źródło: http://www.mp.pl/chirurgia/wytyczne-przegladowe/160702,najczestsze-nieprawidlowosci-w-farmakoterapii-w-praktyce-chirurga
|